مشکلات مدیریت صنعتی

 این بخش : مشکلات آموزش

وقتی به واژه مدیریت صنعتی نگاه می‌کنیم ناخودآگاه این نکته در ذهن ما تداعی می‌شود که فارغ‌التحصیلان این رشته قرار است صنایع موجود را مدیریت کرده و با ایجاد تغییراتی مناسب در سیستم، شرایط فعلی را تا حد امکان بهبود بخشند. مسئولیتی که هر سازمان برای پیشرفت به آن نیازمند است. اما در‌واقع زمانی که با موارد تجربی مواجه می‌شویم درمی‌یابیم که اکثر افرادی که در این پست‌ها مشغول به فعالیت هستند، یا رشته تحصیلی متفاوتی دارند و یا بنا بر تجربهِ سالیانِ گذشتهِ خود به این منصب‌ها نائل‌آمده‌اند .

البته لازم به ذکر است که داشتنِ تجربهِ کافی در بسیاری از موارد به کمک صنعت داخلی آمده و باعث بهبود وضعیت آن شده است اما کسانی که صرفاً بر اساس تجربه، وارد صنعت‌های مختلف کشور می‌شوند عموماً به متدها و روش‌های روز دنیا آشنایی زیادی ندارند. لذا اگر بهبودی هم در سیستم خود ایجاد کنند نمی‌توان گفت که بهترین بهبود ممکن صورت گرفته است.

حال اگر کمی دقیق‌تر به معضلات و مشکلات بخش‌های مختلف صنعت نگاه کنیم درمی‌یابیم که مدیریت ناتوان نقش قابل‌توجهی در این نتایج ضعیف داشته است. معضلی که این روزها بسیاری از صنایع کوچک و بزرگ ما نظیر خودروسازی و … با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند.

یکی از معضلات اصلی که در این مقاله قصد ورود به آن راداریم بحث آموزش مدیران صنعتی است. بحثی که شاید برخی از افراد بگویند که این موضوع در حال حاضر در بسیاری از دانشگاه‌های کشور تدریس می‌شود و تعداد زیادی از مدیران نیز این مدارک را کسب کرده‌اند .اما اگر دقیق‌تر به این موضوع بنگریم و موضوعات تدریس شده در دانشگاه‌ها را موردبررسی قرار دهیم متوجه خواهیم شد که این مطالب عموماً مناسب و کاربردی نبوده و دردی از مشکلات فعلی جامعه را دوا نمی‌کنند. لذا اگر کسی آن ها را بلد هم باشد بازهم فرقی به حال صنعت بیمار ما نخواهد کرد.

با نگاه به کشورهای توسعه‌یافته به‌راحتی می‌توان به ارتباطِ تنگاتنگ بین صنعت و دانشگاه ها پی برد. این ارتباط به‌گونه‌ای است که دروس هر دانشگاه متناسب با موارد موردنیاز صنعت طراحی‌شده است. و پروژه‌های دانشجویان در راستای حل  مشکلات صنعتی انتخاب می‌شوند. عاملی که در کنار پرورش افراد باسواد در جامعه، منابع مالی مناسبی را نیز برای دانشجویان و دانشگاه‌های مرتبط فراهم می‌سازد.

اگر بخواهیم برای این معضل به دنبال راه‌حل درستی باشیم می‌بایست کاری کرد تا دانشگاه‌ها، مطالبی را در چارت‌های درسی خود بگنجانند که افراد پس از اتمام هریک از دروس ارائه‌شده بتوانند به کمک آن، گرهِ بخشی از مشکلات سیستم‌های مدیریتی فعلی را بازنمایند. در این صورت پس از گذشت چند سال و با تغییر نسل مدیران کشوری می‌توانیم به بهبود وضعیت سازمان‌های خود امیدوار شویم . چراکه این افراد، کسانی هستند که در کنار آموزش‌های درست، راه‌های به‌روز شدن خود را نیز به‌خوبی می‌دانند لذا اگر در مسیر رقابت با همتایان خارجی نیز قرار گیرند به این آسانی کمر خم نخواهند کرد و با مدیریت درست، صنعت داخلی را سرپا نگه خواهند داشت.

اما اگر این‌چنین نشد و ما به دنبال راه‌حلی کوتاه بودیم چه؟

یکی از راهکارهایی که در جواب این سؤال پیشنهاد می‌شود بحث برگزاری دوره‌ها و همایش‌های تخصصی است. محلی برای دعوت از مدیران برجسته جهانی، تدریس و انتقال دانش بروز دنیا به مدیران داخلی. کاری که شاید به‌ظاهر بسیار ساده به نظر آید اما هنگامی‌که قصد اجرایی کردن آن راداریم تازه با مشکلات آن مواجه خواهیم شد. مشکلاتی که باعث می‌شود  این دوره‌ها نیز مانند کلاس‌های دانشگاهیِ موجود، بازدهی مناسبی نداشته باشد که در ذیل به بخشی از آن اشاره خواهیم کرد:

• اکثر مدیران کنونی خود را عالم دهر دانسته و کسرشان می‌دانند که در بسیاری از این دوره‌ها شرکت نمایند.
• برخی از این مدیران به دلیل اشتغال در چندین حوزه مختلف و نداشتن وقت کافی در این دوره‌ها شرکت نمی‌کنند.
• کیفیت پایین برگزاری را می‌توان یکی دیگر از عوامل ناکامی این طرح‌ها دانست. عاملی که باعث می‌شود در انتهای هر دوره خروجی ملموسی مشاهده نشود و مدیران تنها جهت اخذ مدرک ارائه‌شده به این دوره‌ها مراجعه نمایند.
• درآمدزایی و گروه‌های منتفع از این درآمد نیز می‌توانند یکی از مواردی باشند که در صورت نبود سیستمی مناسب کار را دچار مشکل نمایند.
• نظارت بر کار نیز می‌بایست به‌طور مستمر و بر اساس استانداردهای مشخص‌شده‌ای صورت گیرد. استانداردهایی که باعث شود در انتهای هریک از دوره‌های برگزار شده، مدیرانی توانمند و کار بلد تحویل جامعه داده شوند.

موارد فوق را می‌توان به‌عنوان عواملی تلقی کرد که اگر بخواهیم در کوتاه‌مدت و با  برگزاری این دست دوره‌ها به آن برسیم باید در نظر گرفت. برای مثال جهت حل مشکل شماره ۲ می بایست فضایی را فراهم نمود تا این مدیران نیز بتوانند در این کلاس ها حضور داشته باشند. این فضا میتواند از طریق برگزاری کلاس های مجازی باشد یا می توان با تعیین مناسب ساعت برگزاری برای مدیران خاص آن را حل کرد.